Republika Po艂udniowej Afryki to pa艅stwo po艂o偶one na po艂udniowym kra艅cu kontynentu. RPA z trzech stron oblewa ocean (Atlantyk i Ocean Indyjski), a linia brzegowa ma d艂ugo艣膰 ponad 2.500 km. Do RPA nale偶y tak偶e najdalej na po艂udnie wysuni臋ty punkt Afryki - Przyl膮dek Igielny. Wi臋kszo艣膰 powierzchni kraju zajmuje p艂askowy偶. Uzupe艂nij model przyczynowo-skutkowy, odnosz膮cy si臋 do wp艂ywu wieloletniej zmiany powierzchni pokrywy lodowej Oceanu Arktycznego na przy艣pieszenie zmian klimatycznych w Arktyce. Podaj w wyznaczonych miejscach litery, kt贸rymi oznaczono odpowiednie sformu艂owania, wybrane z podanych poni偶ej. A. Wzrost temperatury w贸d Oceanu Arktycznego. Na mapie oznaczono numerami od 1 do 4 wybrane miejsca na Ziemi, w tym miejsce, z kt贸rego obserwowano po艂o偶enie Gwiazdy Polarnej (GP) nad horyzontem. Liter膮 X oznaczono miejsce, z kt贸rego obserwowano po艂o偶enie S艂o艅ca nad horyzontem w momencie g贸rowania. Na podstawie: Atlas 艣wiata dla szk贸艂 ponadgimnazjalnych, Warszawa 2013. Zadanie 1.1. Wyszukaj w ka偶dym z poni偶szych zda艅 fa艂szywe informacje, a nast臋pnie zapisz te zdania poprawnie. A. Na wybrze偶ach zalewowych przewa偶a niszcz膮ca dzia艂alno艣膰 morza. B. W Polsce powszechnie wyst臋puj膮 mi臋dzy innymi wybrze偶a fiordowe. U艂贸偶 wypowiedzi postaci ukazanych na fotografiach wykorzystaj podane wyrazy welcome to the website questions and answers.blog, articles about zapisz obwody. Welcome to the website questions and answers.blog, articles about w szkole jest 420. Zapisz wypowiedzi postaci na ukazanych na fotografiach u偶yj zdania. 12:48 17.58 MB 192 Kbps South Africa is a country located at the southern tip of the African continent and is a popular travel destinations for tourists. South Africa is home to many iconic landmarks and natural wonders, including Table Mountain in Cape Town, the Kruger National Park, the Drakensberg Mountains, and the beaches of Durban and the Eastern Cape. . Poni偶ej wymieniono wybrane atrakcje turystyczne w ka偶dym wierszu tabeli liter臋, kt贸r膮 oznaczono atrakcj臋 turystyczn膮 charakterystyczn膮 dla ka偶dego z wymienionych region贸w. Wybierz odpowiedzi spo艣r贸d Go艂oborza na 艁ysej G贸rze, b臋d膮ce nast臋pstwem wietrzenia mrozowego. B. Masyw Giewontu, kojarzony z sylwetk膮 艣pi膮cego rycerza. C. Rozleg艂e g贸rskie 艂膮ki, zwane po艂oninami, np. Po艂onina Cary艅ska. D. 艢nie偶ka (1602 m z kt贸rej mo偶na podziwia膰 wspania艂膮 panoram臋. E. Fantastyczne kszta艂ty osta艅c贸w wapiennych, np. Maczuga Herkulesa, Ig艂a Deotymy. Stw贸rz sw贸j wymarzony obraz na wymiar z naszym generatorem i odmie艅 wygl膮d swojego wn臋trza! Obraz Zabytki i atrakcje turystyczne Afryki mo偶esz zam贸wi膰 na wymiar drukowany na wysokiej jako艣ci p艂贸tnie poliestrowym, bawe艂nianym, na p艂ycie PCV 5mm, na PLEXI 5mm, na korku o gr. 7mm, szkle hartowanym oraz szkle optywhite 4mm oraz jako plakat lub obraz pod艣wietlany LED. Obraz zostanie wykonany wg Twoich wytycznych. Dzi臋ki naszemu generatorowi mo偶esz wybra膰 nie tylko interesuj膮cy Ci臋 rozmiar i materia艂 obrazu ale tak偶e dowolnie zmieni膰 jego kolorystyk臋, nasycenie barw oraz wyszuka膰 podobne obrazy pasuj膮ce do przedstawionej wybranej lub wczytanej grafiki. Mo偶esz r贸wnie偶 doda膰 nak艂adk臋 3D dzi臋ki kt贸rej stworzysz np. du偶y nowoczesny obraz 3D. Dzi臋ki temu mo偶esz by膰 pewny, 偶e Tw贸j obraz b臋dzie jedyny w swoim rodzaju i zostanie wykonany specjalnie dla Ciebie, kt贸rego powiesisz w swoim salonie lub np. sypialni. Boki obraz贸w s膮 zadrukowane w lustrzanym odbiciu. Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz臋cia egzaminu. Uk艂ad graficzny (C) CKE 2010 WPISUJE ZDAJ膭CY KOD PESEL Miejsce na naklejk臋 z kodem EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2010 Instrukcja dla zdaj膮cego 1. Sprawd藕, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 18 stron (zadania 1 - 31) oraz barwn膮 map臋. Ewentualny brak zg艂o艣 przewodnicz膮cemu zespo艂u nadzoruj膮cego egzamin. 2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy ka偶dym zadaniu. 3. Pisz czytelnie. U偶ywaj d艂ugopisu/pi贸ra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Nie u偶ywaj korektora, a b艂臋dne zapisy wyra藕nie przekre艣l. 5. Pami臋taj, 偶e zapisy w brudnopisie nie b臋d膮 oceniane. 6. Podczas egzaminu mo偶esz korzysta膰 z linijki, lupy i kalkulatora. 7. Barwn膮 map臋 mo偶esz oderwa膰, ale po zako艅czeniu pracy w艂贸偶 j膮 do arkusza egzaminacyjnego. 8. Na karcie odpowiedzi wpisz sw贸j numer PESEL i przyklej naklejk臋 z kodem. 9. Nie wpisuj 偶adnych znak贸w w cz臋艣ci przeznaczonej dla egzaminatora. Czas pracy: 120 minut Liczba punkt贸w do uzyskania: 50 MGE-P1_1P-102 2 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadania 1-7 wykonaj na podstawie za艂膮czonej barwnej mapy przedstawiaj膮cej fragment Wy偶yny Krakowsko-Cz臋stochowskiej oraz w艂asnej wiedzy. Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie mapy uzupe艂nij poni偶sze zdania. 1. Wysoko艣膰 bezwzgl臋dna niezalesionego wzniesienia po艂o偶onego na p贸艂noc od miejscowo艣ci Grabowa wynosi ......................................................... . 2. Miejscowo艣膰, przez kt贸r膮 przebiegaj膮: po艂udnik 19掳31'E oraz droga wojew贸dzka nr 791, nosi nazw臋 ......................................................... . 3. Rzeka Min贸偶ka wyp艂ywa ze 藕r贸d艂a o nazwie ......................................................... . 4. Formami ochrony przyrody wyst臋puj膮cymi na obszarze przedstawionym na mapie w polu D4 s膮 ................................................................. i .................................................................. . Zadanie 2. (1 pkt) Na fotografii przedstawiono osta艅ce krasowe w Podzamczu (pole G1), kt贸re s膮 formami terenu charakterystycznymi dla Wy偶yny Krakowsko-Cz臋stochowskiej. 殴r贸d艂o: Podkre艣l poprawne zako艅czenie zdania. Ska艂a, w kt贸rej s膮 wyrze藕bione widoczne na zdj臋ciu osta艅ce krasowe, nale偶y do grupy ska艂 A. magmowych g艂臋binowych. B. magmowych wylewnych. C. osadowych okruchowych lu藕nych. D. osadowych pochodzenia organicznego. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 3 Zadanie 3. (2 pkt) Turysta wybra艂 si臋 na wycieczk臋 na szczyt wzniesienia D膮br贸wka (pole E7). a) Oblicz r贸偶nic臋 wysoko艣ci, jak膮 musi pokona膰 turysta w臋druj膮cy ze szko艂y w Chechle (pole E6) na szczyt wzniesienia D膮br贸wka (pole E7). Zapisz obliczenia. Obliczenia R贸偶nica wysoko艣ci ................... m b) Podkre艣l poprawne zako艅czenie zdania. Ze wzniesienia D膮br贸wka (pole E7) turysta mo偶e w dniu 22 czerwca obserwowa膰 zach贸d S艂o艅ca, patrz膮c w kierunku miejscowo艣ci A. B艂臋d贸w. B. Klucze. C. Kwa艣ni贸w. D. Grabowa. Zadanie 4. (1 pkt) Oblicz odleg艂o艣膰 w terenie w linii prostej mi臋dzy szczytem D膮br贸wki (pole E7) a szczytem Bucznej G贸ry (pole F7). Podaj wynik z dok艂adno艣ci膮 do 0,1 km. Zapisz obliczenia. Obliczenia Odleg艂o艣膰 w terenie ................... km Zadanie 5. (1 pkt) Na podstawie mapy podaj podobie艅stwo oraz r贸偶nic臋 w zagospodarowaniu terenu dla potrzeb turyst贸w pomi臋dzy obszarami przedstawionymi w polach D3 i H2. Podobie艅stwo ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... R贸偶nica ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 1. 2 2. 1 3 a. 1 3 b. 1 4. 1 5. 1 4 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 6. (1 pkt) Na podstawie mapy podaj dwie cechy przyrodnicze obszaru przedstawionego w polu H3, kt贸re nie sprzyjaj膮 osadnictwu. 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... Zadanie 7. (2 pkt) Na terenie Wy偶yny Krakowsko-Cz臋stochowskiej istniej膮 obszary, na kt贸rych pomimo dogodnych warunk贸w przyrodniczych dla rozwoju turystyki miejscowa ludno艣膰 w niewielkim stopniu czerpie korzy艣ci z ruchu turystycznego. Przyk艂adem s膮 okolice wsi 呕elazko i 艢rubarnia (pola F3 i G4). Zaproponuj trzy inwestycje na terenie wsi 呕elazko lub 艢rubarnia, kt贸re mog膮 przynie艣膰 mieszka艅com korzy艣ci ekonomiczne wynikaj膮ce z nap艂ywu turyst贸w. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 8. (3 pkt) W trzech miejscach spo艣r贸d czterech zaznaczonych poni偶ej na rysunku literami A-D osadzono gnomony - pionowe s艂upy tej samej wysoko艣ci. Na rysunkach 1-3 pokazano cienie rzucane przez gnomony w momencie g贸rowania S艂o艅ca 21 marca. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 5 Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3 a) Rozpoznaj zaznaczone na rysunku (na stronie nr 4) miejsca na po艂udniku 20掳E, w kt贸rych osadzono gnomony. Wpisz do tabeli litery, kt贸rymi je oznaczono. Rysunek 1 2 3 b) Oblicz godzin臋 czasu s艂onecznego w miejscu oznaczonym na rysunku (na stronie nr 4) liter膮 X w momencie, gdy w miejscach oznaczonych literami A-D by艂o po艂udnie s艂oneczne. Zapisz obliczenia. Obliczenia Miejsce na po艂udniku 20掳E (Wpisz A, B, C lub D) Wynik ................................................................. Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 6. 1 7. 2 8 a. 1 8 b. 2 6 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 9. (2 pkt) Na klimatogramach przedstawiono roczny przebieg 艣rednich miesi臋cznych warto艣ci temperatury powietrza i miesi臋cznych sum opad贸w atmosferycznych w trzech stacjach spo艣r贸d zaznaczonych literami na mapie zasi臋g贸w stref klimatycznych Ziemi. Przyporz膮dkuj ka偶demu z klimatogram贸w w艂a艣ciw膮 stacj臋 wybran膮 spo艣r贸d zaznaczonych na mapie literami A, B, C, D. Klimatogram 1. Stacja ............ Klimatogram 2. Stacja ............ Klimatogram 3. Stacja ............ Na podstawie: Pydzi艅ski B., Zaj膮c S., Klimatologia w szkole, WSiP, 1980 r. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 7 Zadanie 10. (1 pkt) Na schematycznym rysunku przedstawiono sytuacj臋, w kt贸rej front ch艂odny przemieszcza si臋 z miejsca A do miejsca B. Spo艣r贸d podanych zda艅 wybierz i podkre艣l zdanie prawdziwe. A. Po przej艣ciu frontu temperatura powietrza w miejscu B wzro艣nie. B. Masa powietrza, kt贸ra przemieszcza si臋 nad miejscem A, w艣lizguje si臋 wolno na mas臋 powietrza zalegaj膮cego przy powierzchni Ziemi. C. Na froncie ch艂odnym tworz膮 si臋 chmury burzowe. Zadanie 11. (2 pkt) W tabeli przedstawiono 艣rednie miesi臋czne temperatury powietrza i miesi臋czne sumy opad贸w w Krakowie i Zakopanem. Krak贸w I Temperatura -2,5 (掳C) Opady 32 (mm) Zakopane I Temperatura -4,9 (掳C) Opady 58 (mm) II -1,4 29 II -4,1 55 III 3,0 36 III -0,5 59 IV 8,1 49 IV 4,4 77 V VI VII VIII 17,5 95 VIII 14,0 147 IX 13,8 64 IX 10,5 105 X 8,6 56 X 5,7 68 XI 3,1 40 XI 0,3 57 XII -0,8 36 XII -3,1 50 13,9 16,8 18,2 77 V 97 VI 111 VII 10,0 12,7 14,7 124 152 170 殴r贸d艂o: 艢wiat w liczbach 2008/2009, WSiP, Warszawa 2008 r. a) Na podstawie danych w tabeli podkre艣l cech臋 klimatu Zakopanego. A. Wyst臋powanie 艣redniej temperatury rocznej o warto艣ci poni偶ej 0 掳C. B. Wyst臋powanie rocznej amplitudy temperatury o warto艣ci poni偶ej 20 掳C. C. Przewaga opad贸w w p贸艂roczu ch艂odnym. D. Wyst臋powanie sumy opad贸w rocznych o warto艣ci poni偶ej 1000 mm. b) Podaj przyczyn臋 r贸偶nicy mi臋dzy sum膮 opad贸w rocznych w Krakowie i w Zakopanem. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 9. 2 10. 1 11 a. 1 11 b. 1 8 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 12. (2 pkt) Przyporz膮dkuj ka偶demu z podanych obszar贸w Polski charakterystyczny dla niego typ genetyczny jezior. Nazwy typ贸w jezior wybierz spo艣r贸d podanych poni偶ej. Typy jezior: cyrkowe, deltowe, krasowe, przybrze偶ne, rynnowe. Obszar wyst臋powania jezior wybrze偶e Ba艂tyku pojezierza p贸艂nocnej Polski Tatry Wysokie 呕u艂awy Wi艣lane Typ genetyczny jezior Zadanie 13. (1 pkt) Na rysunkach przedstawiono uk艂ady warstw skalnych charakterystyczne dla obszar贸w o zaburzonej budowie tektonicznej. Podaj numery rysunk贸w przedstawiaj膮cych uk艂ady warstw skalnych, w kt贸rych nast膮pi艂o: - pochylenie i sfa艂dowanie warstw pod wp艂ywem bocznego nacisku o kierunku ......... poziomym - przerwanie ci膮g艂o艣ci warstw i pionowe przemieszczenie obszaru po艂o偶onego ......... mi臋dzy uskokami - powstanie cz臋艣ci wypuk艂ych nazywanych antyklinami i cz臋艣ci wkl臋s艂ych, ......... czyli synklin. Zadanie 14. (2 pkt) Po艂udniowa cz臋艣膰 Europy le偶y w strefie czynnego wulkanizmu. a) Podaj nazw臋 po艂o偶onego we W艂oszech na P贸艂wyspie Apeni艅skim wulkanu, kt贸rego wybuch w 79 r. zniszczy艂 mi臋dzy innymi miasta Herkulanum i Pompeje. ............................................................................ Z wulkan贸w mo偶e wydostawa膰 si臋 lawa, pary, gazy wulkaniczne oraz produkty sta艂e. b) Podaj trzy przyk艂ady sta艂ych produkt贸w erupcji wulkanicznej. ............................................................................ ............................................................................ ............................................................................ Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 9 Zadanie 15. (1 pkt) Na mapie poziomicowej przedstawiono fragment pradoliny Redy i 艁eby. Na podstawie: Atlas form i typ贸w rze藕by terenu Polski, Zarz膮d Topograficzny Wojska Polskiego, Warszawa 1960 r. Na podstawie przedstawionego na mapie przyk艂adu pradoliny podkre艣l dwie cechy tej formy rze藕by. A. Pradolina jest szerok膮 dolin膮 o p艂askim dnie. B. Jest to U-kszta艂tna dolina utworzona przez lodowiec g贸rski. C. Dnem pradoliny p艂yn膮 rzeki o du偶ych spadkach wody. D. Dno pradoliny jest cz臋sto zabagnione. E. Profil poprzeczny pradoliny ma kszta艂t litery V. Zadanie 16. (2 pkt) Obok nazwy ka偶dej z wymienionych formacji ro艣linnych wpisz liter臋, kt贸r膮 oznaczono typowe dla niej ro艣liny. Tundra Tajga Lasy li艣ciaste strefy umiarkowanej Sawanna Wilgotne lasy r贸wnikowe ........ ........ ........ ........ ........ A. 艣wierk, modrzew B. baobab, akacja C. kakaowiec, liana D. brzoza kar艂owata, chrobotek reniferowy E. pinia, oleander F. d膮b, jesion Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 12. 2 13. 1 14 a. 1 14 b. 1 15. 1 16. 2 10 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 17. (2 pkt) Uzupe艂nij tabel臋, wpisuj膮c nazwy krain geograficznych wybrane spo艣r贸d wymienionych poni偶ej. Krainy geograficzne: Alpy, Andy, Atlas, G贸ry Skaliste, Himalaje, Nizina Francuska, Nizina Nullarbor, Nizina Zatokowa, Wielkie G贸ry Wododzia艂owe, Wy偶yna Abisy艅ska, Wy偶yna Guja艅ska, Wy偶yna Tybeta艅ska. Kontynent Azja Afryka Australia Ameryka P贸艂nocna Ameryka Po艂udniowa Amazonki Nizina Gangesu Senegalu Barkly Wielkie R贸wniny Wy偶yna G贸ry Zadanie 18. (2 pkt) W tabeli przedstawiono liczb臋 urodze艅 偶ywych w wybranych krajach 艣wiata na 1000 ludno艣ci w 2009 r. Kraj Niemcy W艂ochy Indie Meksyk Urodzenia 偶ywe 8,2 8,2 21,8 19,7 Na podstawie: Podaj trzy przyczyny niskiego wska藕nika urodze艅 w krajach wysoko rozwini臋tych, takich jak Niemcy i W艂ochy. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 11 Zadanie 19. (1 pkt) W 1985 roku liczba ludno艣ci 艁odzi wynosi艂a prawie 848 tysi臋cy mieszka艅c贸w i by艂a o oko艂o 108 tysi臋cy wi臋ksza ni偶 w Krakowie. W 2007 roku Krak贸w pod wzgl臋dem liczby mieszka艅c贸w sta艂 si臋 drugim miastem Polski i wyprzedzi艂 艁贸d藕. Na wykresach przedstawiono wybrane cechy ludno艣ci 艁odzi i Krakowa w latach 1985, 2000, 2006. Przyrost naturalny w 艁odzi i Krakowie na 1000 ludno艣ci w latach 1985, 2000, 2006 Og贸lne saldo migracji ludno艣ci w 艁odzi i Krakowie na 1000 ludno艣ci w latach 1985, 2000, 2006 Na podstawie danych Urz臋du Statystycznego w 艁odzi Na podstawie wykres贸w wyja艣nij, podaj膮c dwie przyczyny, dlaczego Krak贸w pod wzgl臋dem liczby mieszka艅c贸w wyprzedzi艂 艁贸d藕. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 20. (1 pkt) Podkre艣l nazwy dw贸ch obszar贸w charakteryzuj膮cych si臋 obecno艣ci膮 rozleg艂ych stref zurbanizowanych typu megalopolis. A. p贸艂nocno-wschodnie wybrze偶a USA B. wybrze偶a Europy Po艂udniowej C. wybrze偶a wyspy Honsiu D. zachodnie wybrze偶a Australii E. p贸艂nocno-wschodnie wybrze偶a Brazylii Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 17. 2 18. 2 19. 1 20. 1 12 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 21. (1 pkt) Uzupe艂nij ci膮g przyczynowo-skutkowy, wpisuj膮c we w艂a艣ciwe miejsca litery, kt贸rymi oznaczono kolejne zmiany w 艣rodowisku geograficznym spowodowane wzrostem liczby ludno艣ci. A. Zmniejszenie retencji. B. Zwi臋kszenie zapotrzebowania na 偶ywno艣膰. C. Wzrost zagro偶enia powodziami. D. Wycinanie las贸w. Wzrost liczby ludno艣ci Zadanie 22. (3 pkt) Na mapie przedstawiono warto艣ci PKB na 1 mieszka艅ca w 2007 roku oraz 艣redni wzrost gospodarczy w przeliczeniu na rok w latach 1995-2005. Na podstawie: Gazeta Wyborcza, r. a) Na podstawie mapy wymie艅 po dwa wojew贸dztwa charakteryzuj膮ce si臋 podanymi w tabeli cechami. Wojew贸dztwa o najwy偶szych wska藕nikach PKB na 1 mieszka艅ca o o o o ............................................................... ............................................................... ............................................................... ............................................................... Wojew贸dztwa o najni偶szych wska藕nikach 艣redniego wzrostu gospodarczego Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 13 b) Podaj dwie konsekwencje zr贸偶nicowania warto艣ci PKB na 1 mieszka艅ca mi臋dzy wojew贸dztwami Polski. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... c) Podaj dwie cechy wschodnich wojew贸dztw Polski, kt贸re mog膮 sprzyja膰 podejmowaniu dzia艂alno艣ci gospodarczej przez zagranicznych inwestor贸w. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 23. (1 pkt) W tabeli przedstawiono wybrane dane dotycz膮ce uprawy pszenicy we Francji w 2007 r. Powierzchnia zasiew贸w w tys. ha 5315 Zbiory w tys. ton 33219 na 1 mieszka艅ca w kg 538,3 udzia艂 w 艣wiecie w % 5,5 殴r贸d艂o: Ma艂y Rocznik Statystyczny Polski 2009, GUS, Warszawa, 2009 r. Na podstawie danych z tabeli oblicz wielko艣膰 plon贸w pszenicy we Francji w 2007 r. Podaj wynik w dt/ha. Pami臋taj, 偶e 1 dt = 100 kg. Zapisz obliczenia. Obliczenia Plony ..................... dt/ha Zadanie 24. (2 pkt) W krajach wysoko rozwini臋tych surowcowe okr臋gi poddawane s膮 restrukturyzacji. W Polsce ten proces zachodzi w G贸rno艣l膮skim Okr臋gu Przemys艂owym. a) Wymie艅 dwie przyczyny restrukturyzacji surowcowych okr臋g贸w przemys艂owych. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... b) Podkre艣l nazw臋 okr臋gu przemys艂owego o genezie surowcowej, kt贸ry zosta艂 zrestrukturyzowany w II po艂owie XX wieku. A. Paryski B. Re艅sko-Westfalski C. Tokijski D. Uralski Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 21. 1 22 a. 1 22 b. 1 22 c. 1 23. 1 24 a. 1 24 b. 1 14 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 25. (1 pkt) Podkre艣l dwie zmiany w przemy艣le, kt贸re wyst膮pi艂y we Francji i w Wielkiej Brytanii w II po艂owie XX wieku. A. Upowszechnienie technologii przyjaznych dla 艣rodowiska. B. Zwi臋kszenie udzia艂u w臋gla kamiennego w produkcji energii elektrycznej. C. Ograniczenie produkcji materia艂och艂onnej i energoch艂onnej. D. Wzrost zatrudnienia po艂膮czony ze spadkiem kwalifikacji pracownik贸w. Zadanie 26. (1 pkt) Ka偶demu z wymienionych poni偶ej kraj贸w przyporz膮dkuj po jednym odnawialnym 藕r贸dle energii maj膮cym znacz膮cy udzia艂 w produkcji energii elektrycznej w tym kraju. 殴r贸d艂a energii wybierz spo艣r贸d podanych. 殴r贸d艂a energii: energia spadku wody, energia s艂oneczna, energia pr膮d贸w morskich, energia geotermalna, energia wiatru. Dania ............................................................................................................................................ Norwegia ...................................................................................................................................... Zadanie 27. (2 pkt) Na mapie zaznaczono szar膮 barw膮 cztery wybrane pa艅stwa. Przyporz膮dkuj ka偶dej z podanych mi臋dzynarodowych organizacji jedno pa艅stwo cz艂onkowskie, wpisuj膮c jego nazw臋 we w艂a艣ciwe miejsce tabeli. Pa艅stwa wybierz wy艂膮cznie spo艣r贸d zaznaczonych na mapie. Organizacja NATO OPEC Nazwa pa艅stwa Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 15 Zadanie 28. (2 pkt) W wyniku Uk艂adu z Schengen zrezygnowano z kontroli granicznej pomi臋dzy wi臋kszo艣ci膮 pa艅stw UE. W 2009 roku wyj膮tek stanowi艂y: Bu艂garia, Rumunia, Cypr, Wielka Brytania oraz Irlandia. Na poni偶szej mapie zaznaczono trasy sze艣ciu wycieczek z Warszawy. Podkre艣l trzy zaznaczone na mapie trasy wycieczek, kt贸re tury艣ci podr贸偶uj膮cy w sierpniu 2009 roku przejechali samochodem bez kontroli granicznej. Warszawa - Tallin (A) Warszawa - Petersburg (B) Warszawa - Pary偶 (C) Warszawa - Rzym (D) Warszawa - Warna (E) Warszawa - Ateny (F) Zadanie 29. (1 pkt) Podkre艣l dwie cechy spo艂eczno-gospodarcze charakterystyczne dla kraj贸w wysoko rozwini臋tych. A. Rozw贸j ga艂臋zi przemys艂u o niskim stopniu przetwarzania. B. Wysoka towarowo艣膰 rolnictwa. C. Wysoka ch艂onno艣膰 rynk贸w zbytu. D. Wysoki wska藕nik zatrudnienia w rolnictwie. Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 25. 1 26. 1 27. 2 28. 2 29. 1 16 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 30. (2 pkt) Na zdj臋ciach przedstawiono charakterystyczne atrakcje turystyczne wybranych region贸w Polski. Poni偶ej na mapie konturowej zaznaczono po艂o偶enie wybranych atrakcji turystycznych Polski, w tym obiekt贸w przedstawionych na fotografiach. 1. Jaskinia Raj 2. T臋偶nie w Ciechocinku 3. Zamek w Malborku Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 17 Przyporz膮dkuj obiekty przedstawione na fotografiach do region贸w wymienionych w tabeli. Wpisz liter臋, kt贸r膮 na mapie oznaczono po艂o偶enie tych obiekt贸w. Region Polski Kujawy Wy偶yna Kielecko-Sandomierska 呕u艂awy Wi艣lane Obiekt (numer fotografii) Miejsce wyst臋powania (litera na mapie) Zadanie 31. (2 pkt) Zapoznaj si臋 z poni偶szym tekstem i wykonaj polecenie. Rozwi膮zywanie problem贸w wielkich miast na przyk艂adzie Kurytyby w Brazylii 艢wiatowe Forum Habitat II uzna艂o brazylijskie miasto Kurytyba za jedno z najbardziej innowacyjnych miast na 艣wiecie, z doskonale rozwi膮zanymi problemami transportowymi, ekologicznymi i spo艂ecznymi. Do艣wiadczenia Kurytyby przecz膮 pogl膮dom, 偶e jedynym lekarstwem na problemy metropolii s膮 najnowsze skomplikowane technologie. Wi臋kszo艣膰 planist贸w uwa偶a, 偶e miasta powy偶ej miliona mieszka艅c贸w musz膮 mie膰 metro. Przyjmuje si臋 r贸wnie偶, 偶e takie miasta musz膮 budowa膰 kosztowne zak艂ady selekcji 艣mieci. W Kurytybie nie ma ani jednego takiego zak艂adu. Ka偶dego dnia mieszka艅cy zbieraj膮 makulatur臋. Inicjatywa ta powoduje, 偶e w ponad 70% gospodarstw segreguje si臋 odpady. Za wype艂nione 艣mieciami worki biedniejsi mog膮 otrzyma膰 偶etony autobusowe, paczki 偶ywno艣ciowe i szkolne zeszyty. W ci膮gu ostatnich trzech lat uczniowie ponad 100 szk贸艂 za prawie 200 ton odpadk贸w dostali blisko 1,9 mln zeszyt贸w. W wyniku innego przedsi臋wzi臋cia zatrudniani s膮 bezrobotni do sprz膮tania dzikich wysypisk. Te innowacje oparte s膮 raczej na zwi臋kszaniu zatrudnienia ni偶 na mechanizacji. W mie艣cie przyj臋to te偶 pierwsze艅stwo transportu publicznego nad indywidualnym. Zaprojektowano system ekspresowych autobus贸w jako jednolit膮 ca艂o艣膰. Trasy autobusowe posiadaj膮 wiele korzystnych cech kosztownego systemu podziemnego metra, z kt贸rego budowy w Kurytybie zrezygnowano. Metro kosztowa艂oby ok. 60-70 mln dol. za kilometr, koszt trasy szybkiego autobusu to ok. 200 tys. dol. za kilometr. Autobusy poruszaj膮ce si臋 po przeznaczonych tylko dla nich trasach nie musz膮 przedziera膰 si臋 mi臋dzy innymi samochodami. Na podstawie: Szyma艅ska D., Urbanizacja na 艣wiecie, PWN, Warszawa 2007 r. Na podstawie tekstu podaj cztery przyk艂ady korzy艣ci dla Kurytyby, kt贸re s膮 skutkiem wprowadzonych w tym mie艣cie rozwi膮za艅. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wype艂nia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 30. 2 31. 2 18 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy BRUDNOPIS Komisje Egzaminacyjne - dane teleadresowe Centralna Komisja Egzaminacyjna kod: 00-190miejscowo艣膰: Warszawaadres: ul. J贸zefa Lewartowskiego 6kontakt tel.: (22) 53-66-500fax: (22) 53-66-504e-mail: ckesekr@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w Gda艅sku kod: 80-874miejscowo艣膰: Gda艅skadres: ul. Na Stoku 49kontakt tel.: (58) 32-05-590fax: (58) 32-05-591e-mail: komisja@ pracy: - 191687916NIP: 583-26-08-016 Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie kod: 43-600miejscowo艣膰: Jaworznoadres: ul. Mickiewicza 4kontakt tel.: (32) 78-41-601fax: (32) 78-41-608e-mail: sekretariat@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie kod: 31-978miejscowo艣膰: Krak贸wadres: os. Szkolne 37kontakt tel.: (12) 68-32-101fax: (12) 68-32-100e-mail: oke@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w 艁odzi kod: 94-203miejscowo艣膰: 艁贸d藕adres: ul. Praussa 4kontakt tel.: (42) 63-49-133fax: (42) 63-49-154e-mail: komisja@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w 艁om偶y kod: 18-400miejscowo艣膰: 艁om偶aadres: ul. Nowa 2kontakt tel.: (86) 21-64-495fax: (86) 473-71-20e-mail: sekretariat@ pracy: 8 - 16 Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu kod: 61-655miejscowo艣膰: Pozna艅adres: ul. Gronowa 22kontakt tel.: (61) 85-40-160fax: (61) 85-21-441e-mail: sekretariat@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie kod: 00-844miejscowo艣膰: Warszawaadres: ul. Grzybowska 77kontakt tel.: (22) 45-70-335fax: (22) 45-70-345e-mail: info@ Okr臋gowa Komisja Egzaminacyjna we Wroc艂awiu kod: 53-533miejscowo艣膰: Wroc艂awadres: ul. Zieli艅skiego 57kontakt tel.: (71) 78-51-894fax: (71) 78 -51-866e-mail: sekretariat@ pracy: 8-16REGON: 931982940NIP: 895-16-60-154 Zadanie 1 (1pkt) Na zdj臋ciu lotniczym wykonanym znad miejsca po艂o偶onego w prawym g贸rnym rogu pola B1 barwnej mapy, znajduje si臋 fragment terenu przedstawionego na tej mapie w polach: A1, B1, A2, do zadania nr 11(fot. Mapa do zadania nr 11)Odczytaj z mapy i podaj:- nazw臋 pasma g贸rskiego oznaczonego na fotografii liter膮 nazw臋 miejscowo艣ci oznaczonej na fotografii liter膮 2 (2pkt)Odszukaj na mapie i wpisz do tabeli nazwy poni偶ej opisanych obiekt贸w wzniesienie o dw贸ch szczytach po艂o偶one w Pa艣mie Klonowskim - Miejska G贸ra- obszar ochrony 艣cis艂ej na p贸艂nocny zach贸d od drogi z Bodzentyna do 艢wi臋tej Katarzyny - Mokry B贸r- Hotel w pa艣mie 艁ysog贸r przy czerwonym szlaku turystycznym mi臋dzy Huck膮 G贸r膮 a 艁ys膮 G贸r膮 - Jod艂owy Dw贸r- Miejscowo艣膰 po艂ozona na po艂udniowych stokach 艁ysog贸r, w kt贸rej znajduje si臋 Muzem Wsi Kieleckiej - KakoninZadanie 3 (1 pkt)Podaj wysoko艣膰 bezwgl臋dn膮 miejsca, w kt贸rym droga z Celin do woli Szczygie艂kowej przecina w polu B1 granic臋 艢wi臋tokrzyskiego Parku bezwgl臋dna wynosi: 290 sprawd藕 czy zda艂e艣 geografi臋. Wyniki b臋dziemy podawa膰 na bie偶膮co najszybciej jak tylko si臋 4 (1pkt)Oblicz odleg艂o艣膰 w terenie w linii prostej mi臋dzy szczytem 艁asicy (pole A2) a Prze艂臋cz膮 艢w. Miko艂aja (pole B2). Podaj wynik z dok艂adno艣ci膮 do 0,1 km. Zapisz na mapie - 5 cmskala 1:60 0001cm - 600 m5cm - xx= 3000m = 3 kmOdleg艂o艣膰 w terenie wynosi 3kmZadanie 5. (1 pkt)Rumowiska skalne, nazywane go艂oborzami, stanowi膮 charakterystyczny element rze藕by G贸r nazwy dw贸ch wzniesie艅, na stokach kt贸rych znajduj膮 sie rumowiska (pole A1) Agata(poleA2) Miejska G贸ra (pole B1) 艁ysa G贸ra(poleD3)Zadanie 6 (1pkt)Wola Szczygie艂kowa i Pod艂ysica s膮 miejscowo艣ciami po艂o偶onymi w bliskim s膮siedztwie 艢wi臋tokrzyskiego Parku Narodowego. Turysta wybra艂 spo艣r贸d nich Pod艂ysic臋 na miejsce noclegu i wyj艣cia na piesze wycieczki do 艢wi臋tokrzyskiego Parku niedaleko znajduje si臋 szlak turystyczny- bli偶ej jest do wzniesie艅, np Huckiej G贸ry, 艁ysej G贸ryZadanie 7 (2pkt)Korzystaj膮c z mapy, przyporz膮dkuj podanym w tabeli obiektom numery, kt贸rymi oznaczono na powy偶szym Ratchanka - 4Granica obszaru ochrony 艣cis艂ej (OO艢) 艁ysica - 2Granica 艢wi臋tokrzyskiego Parku Narodowego - 5Rzeka Czarna Woda - 3Zadanie 8 (2pkt)Wymie艅 walory turystyczne: dwa przyrodnicze i dwa walory przyrodnicze:- go艂oborze- pasmo g贸rskie ze szczytem 艁ysa G贸ra- strome stokiTurystyczne walory pozaprzyrodnicze:- szlaki turystyczne- muzeum - klasztor 艢wi臋tego Krzy偶aZadanie 10 (2 pkt)Na rysunku przedstawiono d艂ugo艣膰 trwania dnia i nocy w ci膮gu roku w Podaj na podstawie rysunku, ile godzin trwa dzie艅 w tym miejscu podczas przesilenia 24 Spo艣r贸d podanych nizej miejsc wybierz to, dla kt贸rego przedstawiono na rysunku czas trwania dnia i nocy w ci膮gu ko艂o podbiegunowe p贸艂nocneZadanie 11 (2pkt)Na mapie synoptycznej przedstawiono rozk艂ad ci艣nienia atmosferycznego, fronty atmosferycznei strefy opad贸w w Europie w wybranym Wpisz w trzy puste kwadraty na mapie litery, kt贸rymi oznacza si臋 uk艂ad niskiego ci艣nienia (N) oraz wysokiego (W) (zdj臋cie 1)b) Wybierz nazw臋 miasta, w kt贸rym wiatr wia艂 z najwi臋ksza Pary偶Zadania 12. i 13. wykonaj na podstawie klimatogram贸w przedstawiaj膮cych roczny przebieg 艣rednich miesi臋cznych warto艣ci temperatury powietrza i miesi臋cznych sum opad贸w atmosferycznych w Bia艂ymstoku, Szczecinie, Zakopanem i Pary偶u. (zdj臋cia nr 2)Zadanie 12. (1pkt)Podanym w tabeli miastom przyporzadkuj klimatogramyZakopane - APary偶 - DZadanie 13 (1pkt)Oblicz roczna amplitud臋 temperatury w miejscowo艣ci, z kt贸rej pochodz膮 dane klimatyczne przedstawione na klimatogramie A. Podaj wynik z przybli偶eniem do 1 stopnia 14 stopni C - (-5 stopni C) = 19 stopni CRoczna amplituda temperatury: 19 stopni CZadanie 14 i 15 zdj臋cie nr 3Zadanie 16 (1 pkt)Zaznacz dwie przyczyny, kt贸re mog艂yby spowodowa膰 wzrost zasolenia wody w Morzu Ba艂tyckimOdp:- spadek rocznej sumy opad贸w na obszarze zlewiska Ba艂tyku- wzrost 艣redniej rocznej temperaturypowietrza na obszarze zlewiska Ba艂tykuZadanie 17. (1pkt)Na podstawie rysunku (zdj臋cie nr 4) i w艂asnej wiedzy wpisz obok ka偶dego zdania liter臋 P, je艣li zdanie jest prawdziwe, lub liter臋 F, gdy zdanie jest fa艂szywePasma: Ch臋ci艅skie i Mas艂owskie s膮 wyrze藕bione z tego samego rodzaju ska艂 - FPasma: Ch臋ci艅skie i Zelejowskie s膮 wyrze藕bione ze ska艂 osadowych - PPasma: Zag贸rskie i Dymi艅skie sa wyrze藕bione ze ska艂 magmowych - FZadanie 18. (1pkt)BACZadanie 19. (2pkt)a) podaj nazw臋 opisanej fali: tsunamib) Podkre艣l trzy zjawiska, kt贸re mog膮 spowodowa膰 powstanie takiej uskoku- wybuch wulkanu- e. powstanie podmorskiego osuwiskaZadanie 20 i 21 (2 pkt) - zdj臋cie nr 4Strona wymaga od艣wie偶ania (F5).Zadanie 22. (pkt)a) Podkre艣l poprawn膮 odpowied藕: d. 430 Podaj g艂贸wn膮 przyczyn臋 du偶ej liczebno艣ci rocznik贸w ludno艣ci Polski z przedzia艂贸w wiekowych oznaczonych na wykresie liter膮 wyr贸wnanie strat wojennych - wyz kompensacyjnyZadanie 23. (2pkt)a) Przyporz膮dkuj do numer贸w w tabeli nazwy krain geograficznych wybrane z Pojezierze Suwalskie5 - Wy偶yna Lubelska7 - Bieszczadyb)Podaj numery trzech obszar贸w, kt贸re sposr贸d zaznaczonych na mapie numerami 1 - 7 maj膮 najkorzystniejsze warunki naturalne dla 2, 4, 5Zadanie 24. (2 pkt)Wpisz w odpowiednie miejsca tabeli nazwy park贸w narodowych wybrane z krasowa, osta艅ce skalne, nietoperze, dolina Pr膮dnika - OjcowskiLiczne jeziora krasowe, rozleg艂e tereny bagienne, torfowiska - PoleskiOsta艅ce piaskowce, labiryntyskalne, torfowiska wysokie - G贸r Sto艂owychZadanie 25. (2 pkt)a) podaj nazw臋 pa艅stwa, w kt贸rym nast膮pi艂a najwieksza zmiana wielko艣ci wydobycia w臋gla kamiennego mi臋dzy 1990 a Indieb) Por贸wnaj tendencj臋 w wydobyciu wegla kamiennego w Polsce i RPA w latach 1950 - RPA wyst臋puje tendencja wzrostowa wydobycia w臋gla kamiennego w latach 1950 - 2000, natomiast w Polsce wydobycie wegla kamiennego do roku 1980 ros艂o, a nast臋pnie mala艂o do 26. (2 pkt)Podaj dwa pozytywne i dwa negatywne skutki spo艂eczno - ekonomiczne restrukturyzacji surowcowych okreg贸w przemys艂owych w skutki:np:-nap艂yw obcego kapita艂u- wymiana przestarza艂ych technologii przemys艂owych na nowoczesne- poprawa jako艣ci wyrob贸w- produkcja bardziej dostosowana do wymog贸w rynkuNegatywne skutki spo艂eczno - wzrost bezrobocia strukturalnego-du偶e nak艂ady kapita艂owe na restrukturyzacj臋- strajki, niezadowolenie spo艂eczneZadanie 27. (2 pkt)Podaj dwie przyczyny, kt贸re powoduj膮, 偶e morza szelfowe s膮 najintensywaniej wykorzystywan膮 gospodarcz膮 cz臋艣ci膮 wyst臋puj膮 tu du偶e zasoby bogactw mineralnych- umo偶liwiaj膮 rozw贸j ro艣linno艣ci przybrze偶nej i plutonu stanowi膮cych pokarm dla zwierz膮t morskich, co wp艂ywa na wyst臋powanie 艂owiskZadanie 28 (1pkt)Uzupe艂nij ci膮g przyczynowo-skutkowy, przedstawiaj膮cy degragacj臋 las贸w, wpisuj膮c w odpowiednie pola litery od A do Powstanie kwasnych opad贸wB. Emisja tlenk贸w siarki i azotuC. Zakwaszenie glebD. Uszkodzenie li艣ci, igie艂 drzewE. Powstawanie w atmosferze kwasu siarkowego, siarkawego, azotowegoSpalanie paliw kopalnych - B - E - A - C/D - Degragacja las贸wZadanie 29 (2 pkt)a) Wpisz we 艂a艣ciwe miejsca w tabeli litery, kt贸rymi oznaczono podane poni偶ej sektory gospodarkiodp: B rolnictwo, A. przemys艂, C us艂ugib) Sformu艂uj wniosek wynikaj膮cy z por贸wnania warto艣ci PKB na 1 mieszka艅ca z warto艣ciami wska藕nika zgon贸w w pa艅stwach wymienionych w Im wi臋ksze warto艣ci PKB na 1 mieszka艅ca tym mniejsza warto艣膰 wska藕nika zgon贸w niemowl膮t w pa艅stwach wymienionych w tabelizadanie 30 (2 pkt)Na mapie konturowej zaznaczono literami A-E wybrane kraje w do tabeli oznacznia literowe i nazwy cztrerech kraj贸w, kt贸re powsta艂y jako samodzielne pa艅stwa po 1989 - EstoniaB - S艂owacjaD - Bo艣nia i HercegowinaE- MacedoniaZadanie 31 (1pkt)Kurdowie nie posiadaja w艂asnego pa艅stwa. Najwi臋ksze skupisko Kurd贸w znajduje si臋 w g贸rzystej krainie zwanej podanych wybierz trzy pa艅stwa, na obszarze kt贸rych znajduje sie terytorium Irak, Iran, TurcjaPoziom rozszerzonyZadanie 1 (1pkt)Podaj nazw臋 metody kartograficznej, za pomoc膮 kt贸rej przedstawiono na mapie:- ukszta艂towanie powieszchni - izolinii- obiekty noclegowe - sygnaturowaZadanie 2 (1 pkt)Podaj numer profilu, kt贸ry odpowiada przedstawionej na mapie linii profilu AB miedzy szczytem Agata (pole A2) a Bodzentynem ( pole profilu: 2Zadanie 3 (pkt)Podkre艣l dwa obiekty, kt贸re znajduj膮 si臋 przy szlaku turystycznym miedzy parkingiem w Nowej S艂upi (pole E3) a szczytem 艁ysicy (pole A2)Odp:A. Muzeum Wsi KieleckiejB. Buk Jagie艂艂yZadanie 4 (2pkt)Oblicz 艣rednie nachylenie stoku od szczytu 艁ysicy (pole a2) wzd艂u偶 czerwonego szlaku w kierunku WNW do punktu, w kt贸rym szlka zmienia kierunek o 90 stopni, po艂o偶onego na wysoko艣ci 470 m wynik podaj w %. Zapisz 612 m wysoko艣ci 612 m - 470 m = 142 mOdleg艂o艣膰 na mapie mi臋dzy tymi punktami: 1,6 cm1:600001cm-600m1,6, cm - xx=960mspadek terenu= 142m/960m X 100%=14,79%艣rednie nachylenie stoku: 14, 79%Zadanie 5. (2 pkt)Podaj 3 r贸nice miedzy elementami 艣rodowiska przyrodniczego obszar贸w przedstawionych na mapie w polach A2 i polu A2 wyst臋puje bardzo du偶o las贸w, a w polu D2 las贸w prawie nie ma- W polu A2 jest du偶e nachylenie stok贸w, a w polu D2 niewielkie- wpolu A2 wystepuje ma艂a gesto艣膰 sieci rzecznej, a w polu D2 o wiele wieksza g臋sto艣膰 sieci rzecznejZadanie 6 (1 pkt)Okre艣l kszta艂t wsi D臋bno (pole C2) i wsi Por膮bki (pole A3), wybieraj膮c spo艣r贸d podanych - wielodro偶nicaPor膮bki - ulic贸wkaZadanie7 (2pkt)Na rysunku przedstawiono uproszczony przekr贸j geologiczny przez 艁ysog贸ry i obszar po艂o偶ony na p贸艂noc od tego obok kazdego zdania liter臋 P, je艣li zdanie jest prawdziwe, lub liter臋 F, gdy zdanie jest jest wyrze藕biona z kambryjskich piaskowc贸w kwarcytowych - PSka艂y buduj膮ce 艁ysic臋 sa m艂odsze od ska艂 budujacych G贸r臋 Miejsk膮 - FObszar zaznaczony na przkroju numerem 1 ma budow臋 antyklinian膮 - FDolina Pokrzywianki powsta艂a w 艂upkach ilastych - ska艂ach mniej odpornych na erozj臋 ni偶 piaskowce - PZadanie 8Na fotografii przxedstawiono rumowisko skalne nazywane go艂oborzem, wystepuj膮ce w pa艣mie 艁ysog贸rWyja艣nij proces wietrzenia mrozowego, kt贸ry przyczynia si臋 do powstania takiego rumowiska Wietrzenie mrozowe (zamr贸z) - rozpad ska艂y jest skutkiem powstarzaj膮cego si臋 zamarzania i rozmarzania wody w szczelinach ska艂. zachodzi w klimacie o cz臋stych wahaniach temperatury w pobli偶u 0 stopnia C. Przy temperaturze ujemnej zamarzaj膮ca woda zwi臋ksza swa obj臋to艣膰 i rozsadza ska艂臋 wzd艂u偶 szczelin. Prowadzi to do rozpadu ska艂y na wsp贸艂rz臋dne gepgraficzne miiejsca X po艂o偶onego na p贸艂kuli p贸艂nocnej, w kt贸rym 21 marca g贸rowanie S艂o艅ca nast臋puje o 8 minut wcze艣niej ni偶 w Tarnowie. zapisz S艂o艅ca jest o 3 stopnie ni偶sza ni偶 w Tarnowie tzn., ze X le偶y o 3 sopnia na p贸艂noc od stopni N + 3stopnia = 53 stopni N - szerko艣膰 geograficzna21stopni E = 2 stopni = 23 stopnia Ex(53stopniaN, 23 E)Wsp贸艂rz臋dne geograficzne miejsca X: 53stopni N, 23 stopni EZadanie 10 (1 pkt)Podkre艣l poprawne zako艅czenie zdania:Po艂o偶enie Ziemi w pozycjach peryhelium i aphelium wynia z eliptycznego kszta艂tu orbity ziemskiejZadanie Przyl. Chidley (Kanada) - 20 - pr膮dy morskie2. Bergen (Norwegia) 2,5 pr膮dy morskie3. Liverpool 4,1 odleg艂o艣膰 od wybrze偶y m贸rz i ocean贸wIrkuck odleg艂o艣膰 od wybrze偶y m贸rz i ocean贸wZadanie 13. Na wykresie przedstwiono zasolenie przypowierzchniowych w贸d Na podstawie wykresu podaj przedzia艂y szeroko艣ci geograficznych, w kt贸rych zasolenie przypowieszchniowych w贸d oceanicznych jest wyzsze od 艣redniego zasolenia - 30 stopnia N15stopnia S - 35 stopnia Sb)Podaj dwie przyczyny wi臋kszego od 艣redniego zasolenia w贸d oceanicznych we wskazanych przedzia艂ach szerokosci wysoko 艣rednia roczna temperatura powietrza i du偶e parowanie- ma艂e opadyZadanie 16Przypuszcza si臋, 偶e oko艂o 2025 roku zaopatrzenie w wod臋 4 miliard贸w ludzi - w贸wczas po艂owy mieszka艅c贸w Ziemi - bedzie trzy przyk艂ady dzia艂a艅 s艂u偶膮cych rozwi膮zaniu problemu niedostatku wody dla ludno艣ci kuli budowa zbiornik贸w referencyjnych- stosowanie zamkni臋tego obiegu wody np. w zak艂adach- wprowadzanie technologii wodooszcz臋dnychZadanie 17Na mapie zaznaczono literami A - D miejsca po艂o偶one na granicach p艂yt litosferyWpisz litery, kt贸rymi oznaczono na mapie dwa miejsca znajduj膮ce si臋 w strefie D 2. BZadanie 18 (2pkt)Korzystaj膮c z okre艣le艅 podanych poni偶ej, wype艂nij prostok膮ty w poziomie, tak aby przedstawia艂y trzy procesy powstawaniu g艂臋binowa magmy - granit - metamorfizm - gnejssedymentacja szcz膮tk贸w organicznych - wapie艅 - metamorfizm - marmursedymentacja produkt贸w wietrzenia ska艂 - piasek - diageneza - piaskowiecZadanie 19. (1 pkt)Wyjasnij, dlaczego Note膰 ko艂o Bydgoszczy zmienia kierunek p艂yni臋cia z po艂udnikowego na r贸wnole偶nikowyOdp: Wp艂ywa w obszar pradolinyZadanie 20. (2 pkt)Przyporzadkuj formom polodowcowym, oznaczonym na rysunku numerami 1 i 2, po dwie cechy 艣rodowiska przyrodniczego, wybieraj膮c spo艣r贸d podanych ska艂y - piasekgleby - bielicoweska艂y - gliny zwa艂owegleby - brunatne i p艂oweZadanie podanych obszar贸w podkre艣l ten, kt贸ry jest szczeg贸lnie zagro偶ony wyst臋powaniem osuwiskOdp: c. Beskid Niskib. Podajd wie antropogeniczne przyczyny powstawania osuwisk- nadmierna zabudowa na stokach- wycinanie na stokachZadanie 22Na podstawie danych zawartych w tabeli oblicz:-saldo migracji-przyrost rzeczywisty-liczb臋 ludno艣ci w dniu migracji 11 tys - 47 tys = - 36 rzeczywisty = przyrost naturalny + saldo migracjiprzyrost rzeczywisty = 4 tys + (-36 tys.) = - 32 ludno艣ci 38157 tys. - 32 tys = 38 125 tyssaldo migracji -36 tys os贸bprzyrost rzeczywisty -32 tys os贸bliczba ludno艣ci w dniu 38 125 tys. os贸bZadanie - B - 2Islam - C - 1Chrze艣cija艅stwo - A - 4Zadanie 24Na wykresach przedstawiono struktur臋 u偶ytkowania ziemi w wybranych krajach w 2002 z wykres贸w przyporz膮dkuj w艂asciwy kraj, wybieraj膮c spo艣r贸d podanych poni偶ej. Podaj po dwie cechy 艣rodowiska przyrodniczego, warunkujace struktur臋 u偶ytkowania ziemi w krajach oznaczonymi literami A i AKraj Wegrycechy 艣rodowiska przyrodniczego- nizinno艣c terenu- urodzajne gleby (czarnoziemy)wykres BKraj SzwecjaCechy 艣rodowiska przyrodniczego- du偶o las贸w- g贸rzysto艣膰 terenuZadanie 25B,Ezadanie 26W II po艂owie XX w. przedsi臋biorstwa przemys艂owa zacz臋艂y przenosi膰 produkcj臋 z kraj贸w wysoko rozwni臋tych do kraj贸w rozwijaj膮cych 3 g艂贸wne przyczyny tego zjawiska:-tania si艂a robocza- nowe rynki zbytu- ni偶sze koszty produkcji Zadanie 27 Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych o艣rodk贸w przemys艂u hutniczego w g艂贸wny czynnik lokalizacji dla ka偶dego z zaznaczonych na mapie o艣rodk贸w przemys艂u - zasoby energii elektrycznejG艂og贸w - baz surowcowa (z艂o偶a miedzi)Bukowno - baza surowcowa (z艂o偶a cynku i o艂owiu)Zadanie 28Podaj 3 przyk艂ady dzia艂a艅 sk艂adaj膮cych si臋 na proces restrukturyzacji hutnictwa 偶elaza w naszym prywatyzacja hut- zmiana technologii produkcji na bardziej nowoczesne- produkcja stali najwy偶szej jako艣ciZadanie 29Na mapie przedstwiono rozmieszczenie wybranych o艣rodk贸w przemys艂u rafineryjnego w Europie podstawie mapy sformu艂uj i wyjasniej prawid艂owo艣膰 dotycz膮c膮 rozmieszczenia wielkich i du偶ych o艣rodk贸w przemys艂u rafineryjnego w Europie i du偶e osrodki przemys艂u refirneryjnego s膮 po艂o偶one blisko z艂贸偶 ropy ni偶sze koszty transportu ropy 30a) podaj dwie prawdopodobne konsekwencje spo艂eczne lub ekonomiczne ekspolatacji tej linii kolejowej w Australii..- pobudzenie rozwoju gospodarczego obszar贸w przez kt贸re przebiega linia kolejowa- wi臋kszy rozw贸j turystykib) Podaj dwie cechy transportu kolejowego, dzi臋ki kt贸rym przew贸z towar贸w kolej膮 na tej linii mo偶e konkurowa膰 z przewozem towar贸w 艂adowno艣膰-ni偶szy koszt transportuZadanie 31a)podanym miastom przyporz膮dkuj klmatogramy, wybieraj膮c spo艣r贸d oznaczonych literami A,B,C,DAlice Springs A Darwin Db) podkre艣l poprawne zako艅czenie zdania:odp. przewaga opad贸w w p贸艂roczu ch艂odnymZadanie 33Odp. z terytorium Polski rzeki odprowadzaja do Ba艂tyku du偶e ilo艣ci 艣ciek贸w. Budowa oczyszczalni w Polsce spowoduje mniejsz膮 ich ilos膰, a tym samym poprawi si臋 stan czysto艣ci 34Korzystaj膮c z tekstu 藕r贸d艂owego i w艂asnej wiedzy:a) wyjasnij, dlaczego wysokie ci艣nienie atmosferyczne sprzyja powstawaniu Osiadaj膮ce powietrze uniemo偶liwa odp艂yw zanieczyszcze艅 znad miastab) podaj atropogeniczne 藕r贸d艂o pochodzenia dwutlenku siarki, z kt贸rego powsta艂 w atmosferze kwas siarkowy - sk艂adnik smoguodp. spalanie wegla kamiennego w gospodarstwach domowych i fabrykachZadanie - ameryka P贸艂nocnaOPEC - Azja, ameryka Po艂udniowa, AfrykaZadanie 36Konflikt w strefie Gazy - 2Wojna mi臋ezy plemionami Tutsi i Hutu - 6Wojna domowa w Darfurze - 5Geografia co roku by艂a jednym z najch臋tniej wybieranych przedmiot贸w na egzaminie dojrza艂o艣ci. Abiturienci uwa偶aj膮 geografi臋 i WOS za naj艂atwiejsze przedmioty na do zadania nr 12 i 13(fot. wykresy do zadania nr 12 i 13)Zdj臋cie do zada艅 14 i 15(fot. Zdj臋cie do zada艅 14 i 15)Zdj臋cie do zadania 20 i 21(fot. Zdj臋cie do zadania 20 i 21) zapyta艂(a) o 13:27 Korzystaj膮c z atlasu geograficznego oraz poni偶szej mapy, wykonaj polecenia: Zeszyt 膰wicze艅 dla klasy trzeciej gimnazjum . PLANETA NOWA str. 82 wpisz w odpowiednie miejsca na mapie nazwy krain geograficznych le偶膮cych w obr臋bie pasa pobrze偶y. b) rozpoznaj miasta zaznaczone na mapie literami A-N. Wpisz poni偶ej nazwy tych miast: uzupe艂nij legend臋, wpisuj膮c wsoko艣ci punkt贸w zaznaczonych na mapie znakiem plusa i wpisz w odpowiednie miejsca na mapie cyfry kt贸re odpowiadaj膮 wymienionym poni偶ej obiektom

na poni偶szych fotografiach przedstawiono wybrane atrakcje turystyczne afryki